Wat is pedofilie? Wat is pedoseksualiteit? Wat is kindermisbruik?
Het woord pedofilie wordt in veel betekenissen gebruikt. Juridisch gezien bestaat deze term niet. Hij komt in wetteksten niet voor. In de media en in het dagelijks taalgebruik is pedofilie bijna gelijkgesteld met alle vormen van kindermisbruik. Voor de Wereldgezondheidsorganisatie is pedofilie een psychische stoornis.
Wie strafbare zedenfeiten op kinderen pleegt, lijdt daarom nog niet aan de “psychische stoornis pedofilie”. In seksuologisch opzicht is er een verschil tussen pedofilie (psychische stoornis) en pedoseksualiteit (beschrijvende aanduiding van het misbruikgedrag). Pedofilie is dus een seksuo-psychiatrische diagnose die betekent dat iemand een intense seksuele aantrekking tot kinderen heeft. Het is mogelijk om aan deze aantrekking te lijden en toch geen feiten te plegen. Hierbij moet evenwel direct opgemerkt worden dat het bekijken van kinderporno (Kinderpornografie) gelijkstaat met het plegen van strafbare feiten. Anderzijds is het mogelijk om kinderen seksueel te misbruiken en niet aan de psychiatrische stoornis pedofilie te lijden. Daarom heeft in de forensische praktijk de term pedoseksualiteit de voorkeur. Hiermee wordt in seksuo-psychiatrische termen verwezen naar de seksuele handelingen zelf. Een handeling is “pedoseksueel”, indien het om strafbare feiten op kinderen gaat.
Op de zeer overzichtelijke website van Sensoa is te vinden dat voor de Belgische strafwet de volgende seksuele handelingen met minderjarigen strafbaar zijn (download pdf):
- Tegen de wil betast worden, gedwongen worden porno te bekijken of toe te kijken op “live” seksuele activiteiten van anderen zijn enkele voorbeelden van “aanranding van de eerbaarheid”. Als de minderjarige 15 jaar of jonger is, veronderstelt de rechter altijd dwang. De wet gaat ervan uit dat iemand die nog geen 16 is, niet rijp genoeg is om te oordelen of hij of zij seksuele omgang wil. Vanaf 16 jaar hebben jongeren seksueel zelfbeschikkingsrecht.
- Als er penetratie is, spreekt men van verkrachting. Met penetratie wordt bedoeld : het binnendringen in de vagina, mond of anus met penis, vinger of een voorwerp. Indien de minderjarige minder dan 14 jaar oud is, wordt elke penetratie strafrechtelijk als verkrachting beschouwd. Bij een 14- of 15-jarig slachtoffer kan de rechter een penetratie eventueel als aanranding van de eerbaarheid beschouwen.
- Seksueel contact tussen een minderjarige en een bloedverwant in opgaande lijn is incest en dus strafbaar. De leeftijdsgrens wordt hier opgetrokken tot 18 jaar en dwang speelt hierbij geen rol. Er is steeds sprake van een misdrijf. Met familie bedoelt men ouders, grootouders of overgrootouders, adoptanten, broers en zussen of personen die een soortgelijke positie hebben in het gezin zoals stiefouders, -broers of –zussen. Ook personen die occasioneel met de minderjarige samenwonen en er gezag over hebben, vallen onder deze wetgeving.
- Kinderporno: “voorwerpen of beelddragers van welke aard dan ook die houdingen of seksuele handelingen met pornografisch karakter vertonen waarbij minderjarigen worden voorgesteld of betrokken zijn”. Er circuleren drie vormen van kinderporno op het internet. De uiteindelijke interpretatie van wat strafbaar is, ligt bij de rechter.
- beelden met een pornografisch karakter van reële minderjarige slachtoffers
- pornografische beelden die bekomen zijn door trucage via computertechnieken (= morphing)
- kindererotica waarbij beelden van naakte of schaars geklede kinderen getoond worden en het kind als seksueel object voorgesteld wordt.
- Wie met een minderjarige tot seksuele handelingen overgaat en de minderjarige (-18j) daarvoor betaalt of op materiële wijze beloont, of zelfs enkel beloning aanbiedt, pleegt een misdrijf. Seks mag nooit gekocht worden van een minderjarige (-18j). Het passief bijwonen van een dergelijke transactie met een minderjarige is ook strafbaar.
- Jongeren beneden de zestien jaar mag men geen seksuele handelingen verkopen, ook al neemt die daar zelf het initiatief toe. De meerderjarige zal hier altijd strafbaar bevonden worden. Ook bij zestien- en zeventienjarigen kan dit beschouwd worden als ontucht of “aanzetten tot ontucht”.
- Het “verkopen, tentoonstellen of verspreiden van met de goede zeden strijdige teksten, afbeeldingen en voorwerpen” aan minderjarigen is strafbaar. Als de afbeeldingen, teksten of voorwerpen “oneerbaar” zijn, is het extra bezwarend minderjarigen hiermee te confronteren. Met oneerbaar wordt bedoeld dat ze de verbeelding van de minderjarige kunnen prikkelen.
- Wie jonger is dan 18 mag niet meewerken aan de productie van pornofilms, pornofoto’s of andere pornografische afbeeldingen of voorwerpen. De strafwet geldt enkel voor meerderjarigen, wat betekent dat minderjarigen (bijna) steeds worden beschouwd als slachtoffer. Elke seksueel getinte naaktfoto van een minderjarige gemaakt door een meerderjarige kan door de rechter dus als strafbaar aangemerkt worden.
- Alle “liederlijke en onzedelijke handelingen die de ontucht, het bederf of de prostitutie van een minderjarige opwekken, begunstigen of vergemakkelijken”, worden bestraft. Hiermee is vooral kinderhandel en seksuele uitbuiting van minderjarigen bedoeld.