Verklarende woordenlijst
Hier verklaren we
enkele technische woorden uit het vakjargon van de dadertherapie. Indien er op onze andere pagina’s nog woorden
onduidelijk zijn, mag je dat altijd laten weten (iter@iter-hulp.be). We bekijken dan of we ze aan deze lijst
kunnen toevoegen.
Hechting is een technische term uit de ontwikkelingspsychologie. Op basis van ervaringen die in de vroege kindertijd starten, ontwikkelt ieder mens een verwachtingspatroon ten aanzien van relaties. Hoe ouder een mens wordt, hoe meer hij op ervaring kan steunen en hoe minder hij naar dit verwachtingspatroon moet teruggrijpen. Maar we doen dat wel in tijden van ziekte en verdriet, wanneer we troost en ondersteuning zouden kunnen gebruiken. Of ook in situaties van dreiging en angst, wanneer we bescherming en hulp nodig hebben. Een onveilig hechtingspatroon wil zeggen dat men op basis van vroege jeugdervaringen een gebrekkig vermogen ontwikkeld heeft om intieme relaties aan te gaan en te onderhouden. Dat kan verschillende vormen aannemen, bv. zich angstig vastklampen aan iemand en voortdurend liefde en zorg opeisen ; of juist een heel afstandelijke houding aannemen ten opzichte van relaties zodat men koste wat kost zijn onafhankelijkheid kan behouden. Een onveilig gehecht persoon gaat er dus van uit dat hij ook als volwassene voortdurend op zijn hoede moet zijn om te voorkomen dat hij de negatieve ervaringen uit zijn jeugd moet herbeleven.
Een seksueel script is als een 'boek', waarin genoteerd staat wat iemand opwindend vindt en wat hij/zij over seks denkt. In dit boek staat welke situaties hij als seksueel opwindend beleeft, welke niet, hoe hij zich in seksuele situaties dient te gedragen en hoe je dingen kunt aanpakken. Wat eerst opgeschreven wordt (ervaringen als kind of als tiener) heeft veel invloed, omdat het boek dan nog blanco is. Maar toch ligt zo’n script daarna niet per definitie voor het hele leven vast. Een seksueel script is dus strikt persoonlijk, maar in pornofilms bijvoorbeeld wordt wel subtiel gebruikgemaakt van scripts die door veel mensen gedeeld worden. Als er problemen zijn op seksueel gebied kan het helpen om het seksuele script te analyseren en te kijken vanwaar het afkomstig is.
Emotieregulatie is weer een technische term uit de psychologie die verwijst naar de omgang met emoties en tot wat voor gedrag dat leidt. Bij wie niet goed met zijn emoties kan omgaan, kan er dus problematisch gedrag ontstaan. De meest voorkomende emoties waarbij de regulatie tekort schiet zijn boosheid, woede, ongenoegen en ontevredenheid. Maar het kan ook teleurstelling zijn, angst of paniek. Zelfs vreugde en blijdschap kunnen tot uitbarstingen leiden die de persoon zelf in moeilijkheden brengt of tot problemen leidt in zijn omgeving.